De Jongens van Bol

De stem van mijn vader

Steek van deze Week - Nummer 52

De stem van mijn vader

Zo eenvoudig als het kan en zo moeilijk als nodig is. Dat is het ideaal van iedereen die in opdracht teksten schrijft. Alleen is ter wille van het publieke debat van lieverlee meer de nadruk komen te liggen op de eenvoud, ten koste van de complexiteit die werkelijkheid heet. Managers en ambtenaren van allerlei rang en stand en vooral politici doen hun best om lastige kwesties te versimpelen tot one-liners die het goed doen als krantenkoppen. Het is geen toeval dat Wilders, Bosma en Van der Plas veel ervaring hebben als tekstschrijver en journalist.

Het idee is dat de gemiddelde kiezer duidelijkheid wil en dat je daarom het beste kunt afdalen naar zijn niveau, precies zoals uitgevers van kinderboeken ervan uit lijken te gaan dat simpel geschreven kinderboeken bij uitstek geschikt zijn voor kinderen uit niet-intellectuele milieus. Elitairder kun je het niet krijgen. Maar het is ook een groot misverstand.

Mijn vader bijvoorbeeld met zijn 7 jaar lager onderwijs brak bij het Bijbel lezen, tweemaal daags, zijn tong over oudtestamentische namen als Rehabeam, Salmanasser of Tiglatpileser, ingebed in het 17^eeeuwse Nederlands van de Statenvertaling. Dat verhinderde hem niet om struikelend over die moeilijke namen te blijven voorlezen, aanvankelijk uit de kinderbijbel van Anne de Vries en de Statenvertaling en naderhand uit de nieuwe Bijbelvertaling van 1951.

Voor mij, mijn broer en zusjes waren al die moeilijke namen en wonderlijke verhalen heel eenvoudig. We kenden en herkenden in de stem van mijn vader de klanken van de woorden en zinnen, ook al begrepen we er niks van, zeker niet volgens de gangbare definitie van ‘begrijpend lezen’.  Maar uit die dagelijkse herhaling van klanken, woorden en zinnen woorden kwam wel langzamerhand het begrip voort van wat er steeds opnieuw verteld werd, zoals een schip opdoemt uit dichte nevel.